region winiarski obejmujący środkowo–wschodnie i środkowe departamenty Francji (w sumie – 13), i ciągnący się na przestrzeni ponad 400 km wzdłuż Loary od Masywu Centralnego do Oceanu Atlantyckiego.
Główne miasta winiarskie – Nantes, Angers, SancerreSancerre to francuskie białe wino AOC z regionu Dolina Loa... i Tours. Klimat – bardzo zóżnicowany, od morskiego (atlantyckiego) na zachodzie po umiarkowany z wpływami kontynentalnymi na krańcach wschodnich, z bardzo dużą liczbą nisz klimatycznych. Gleby – zróżnicowane, głównie piaszczyste, gliniaste, aluwialne, na podłożu wapiennym. Pow. winnic AOC i AO VDQS – 52 tys. ha (4. miejsce we Francji) z czego 46,5 tys. ha przypada na wina AOC i 5,5 tys. ha na wina AO VDQS. Roczna prod. win AOC i AO VDQS – około 3 mln hl (3. miejsce we Francji; łącznie ze stołowymi – 4 mln hl). Struktura prod. – około 55% prod. przypada na wina białe. Roczny eksport wina – około 466 tys. hl. Najpopularniejsze odmiany winogron – białe: chardonnayfrancuska odmian białych winogron, jedna z najbardziej rozp..., chinon, melon de bourgogne, sauvignon blancjedna z najbardziej rozpowszechnionych na świecie białych ..., czerwone: cabernet francczerwona odmiana winogron, jedna z bardziej rozpowszechniony... (...), cabernet sauvignonfrancuska, klasyczna, najbardziej rozpowszechniona i po..., pinot noirPinot noir należy do wielkiej rodziny rodziny pinotów i&nb.... Ilość apelacji – 63. Ilość winogrodników – 7 tys. Roczny obrót – 1,2 mld dol. (220 mln z eskportu).
OKRĘGI WINIARSKIE: Anjou–Saumurokręg winiarski w środkowej części Doliny Loary, leżą... (...), Okręg Centralny, Okręg Nanteński, Turenia, Pouilly–sur–Loire i Sancerre.
Na etykietach wszystkich winach jakościowych z Doliny Loary może pojawić się określenie „Val de Loire”.
CHARAKTERYSTYKA. Dolina Loary znana jest ze wszystkich możliwych win, może za wyjątkiem tych najcięższych czerwonych. Wschód tego regionu, czyli nadmorskie okolice Nantes, kojarzy się z najlżejszymi, orzeźwiającymi winami białymi, słynnymi muscadetami. Środek (Anjou i Turenia) zarówno z winami białymi jak i czerwonymi, zaś wschód z uznawanymi za jedne z najlepszych na świecie wcieleń sauvignon blanc.
HISTORIA. Pierwszym obszarem w Dolinie Loary, gdzie posadzono winną latorośl był Okręg Nantejski. Uczynili to jeszcze Rzymianie, dla których Nantes, zwane przez nich Portus Namnetum, było ważnym portem morskim. O winnicach nad brzegami Loary wspomina Pliniusz Starszy (23–79) w swojej Historii Naturalnej. Na pozostałych obszarach Doliny winiarstwo rozkwitło około V wieku. Wzmianki o uprawach w okolicach Tours i Sancerre znaleźć można już w 586 roku w dziełach ojca historii francuskiej, biskupa Grzegorza z Tours (540–593). Duży wpływ na tutejsze winiarstwo aż do czasów średniowiecza miały zakony augustianów i benedyktynów, którzy zajmowali się produkcją wina.
Ważne było również położenie upraw nad rzekami i „okno na świat” w portowym Nantes. W czasach gdy drogi nie były zbyt bezpieczne, winnice zakładano nad Loarą i jej dopływami, a winonapój uzyskiwany na drodze całkowitej lub częściowej fer... (...) transportowano drogą wodną a potem morską.
Prawdziwy rozkwit nadloarskiego winiarstwa rozpoczął się XII w., gdy w r. 1154 królem Anglii został Henryk II Plantagenet, książę Anjou. Szerokim strumieniem wino płyneło do Londynu na królewski dwór. Podobnie jak w Bordeaux, z czasem nad Loarą pojawiła się warstwa mieszczańska, która w XV wieku uzyskała prawo do handlu winem. Urósł eksport do innych państw europejskich – ocenia się, że w XVI w. Nantes opuściło około 90 tys. hl wina, więcej niż wyeksportowano z Bordeaux i La Rochelle (koniak) razem wziętych.
Pojawiły się też nowe odmiany winorośli. W XVI wieku Franciszek Rabelais (1494–1553) pisał, że wina z Chinon (gdzie się urodził) wyrabia się z odmiany breton, dzisiaj znanej pod nazwą cabernet franc. Wiedział, co pisze, bo rodzice ponoć od dziecka podawali mu chinon.
Po okresie ciągłego wzrostu produkcji i eksportu, spowodowanego zwłaszcza ogromnym pobytem na rynku Holenderskim, na Dolinę Loary spadła katastrofa wojny domowej. Wybuch rewolucji francuskiej i barbarzyński terror doprowadziły do Wojen Wandejskich (1793–1796), które wyniszczyły region. Dopiero na przełomie XIX i XX wieku, po kolejnej katastrofie związanej z atakiem filokserygatunek mszycy, niezwykle groźny szkodnik winorośli.Atak m..., wina nadloarskie zaczęły się ponownie liczyć na rynku. Wynikiem dbałości o jakość było przyznanie w roku 1936 tutejszym winom pierwszych apelacji.
