W Gruzji przez wiele lat okupacji sowieckiej święta Bożego Narodzenia były obchodzone głównie na wsi. W miastach bardziej popularne było huczne obchodzenie Sylwestra i Nowego Roku. To sprawiło, że tradycje świąteczne i noworoczne połączyły się i ujednoliciły.
Dopiero w ostatnich latach zauważa się tendencję do nadawania obchodom święta Bożego Narodzenia bardziej religijnego charakteru.
Gruzja to kraj prawosławny, dlatego Boże Narodzenie obchodzi się 7 stycznia, czyli 25 grudnia według kalendarza juliańskiego. Pasterka zaczyna się wieczorem 6 stycznia i trwa do rana, co sprawia, że tylko najbardziej wytrwali wierni pozostają w cerkwi. Większość ludzi zasiada do świątecznego, suto zastawionego stołu tuż po południu 7 stycznia i uczta trwa do późna.
Nieprzypadkowo napisałam „uczta”, ponieważ, w odróżnieniu od polskiej wigilii, na gruzińskim stole świątecznym tradycyjnie spożywa się winonapój uzyskiwany na drodze całkowitej lub częściowej fer... (...) i wznosi się toasty wychwalające Boga, a jednocześnie zawierające życzenia i błogosławieństwa dla gości i rodziny.
Do świątecznego wspólnego ucztowania zbiera się cała rodzina. Dni poprzedzające Wigilię pełne są świątecznych przygotowań. Tradycyjne gruzińskie potrawy, których nie może zabraknąć na świątecznym stole to: sacivi – kurczak lub indyk na zimno w sosie orzechowym przyprawiony czosnkiem, suszonymi i mielonymi ziarnkami kolendry, tolma – gołąbki z mięsa wołowego zawinięte w liście kapusty, gozinaki – orzechy włoskie rozdrobnione i połączone zeszklonym miodem, szemcvari gochi – smażony prosiak, którego je się razem z tkemali – sosem z mirabelek, przyprawiony kolendrą, czosnkiem, miętą polną i papryką, mcvadi – szaszłyki, qada – tradycyjna gruzińska bułka z nadzieniem masłowym.
Są także ostri – gulasz z wieprzowiny i sosu pomidorowego, ciasto szaqarlama, pchali – szpinak z orzechami włoskimi doprawiony suszoną papryką, kolendrą, czosnkiem i octem, mwnileuli – wszystkiego rodzaju kiszonki – ogórki, pomidory, kapusta, kombosto nigvzit – czyli gotowana kapusta przyprawiona pastą z orzechów włoskich, oraz kupati – mielone mięso wieprzowe z ziarenkami owocu granatu w kiszce, smażone na ogniu.
Najbardziej egzotycznie smakują suszone persymony, czyli po gruzińsku karalioki. Najpopularniejszym zaś gruzińskim przysmakiem, którego nie może zabraknąć na świątecznym stole, są czurczchela, czyli orzechy laskowe lub włoskie nawlekane na nitce i zamaczane w zagęszczonym od długiego gotowania soku z winogron.
Ucztę rozpoczyna się toastem, który wznosi głowa rodziny. Pierwszy toast: Gilocavt szobis dgesascauls! to życzenia wszystkiego dobrego w dniu Bożego Narodzenia. Wznoszone są również tradycyjne gruzińskie toasty przepełnione życzeniami i błogosławieństwami dla domowników.
Podczas uczty rzadko śpiewa się kolędy, zwyczaj ten jest już mało popularny. Natomiast nową tradycją świąteczną staje się wprowadzony przez Katolikosa Patriarchę Gruzji Eliasza II obyczaj stawiania świeczki na parapecie okna, co symbolizuje przyjście światła, oświecenia, dobra, Świętego Ducha do naszych domów. Oznacza też gotowość gospodarzy do przyjęcia niespodziewanych, wcześniej niezaproszonych gości. Setki okien oświeconych świeczkami w zaśnieżonym mieście to niezapomniany i bajeczny widok.
