O jeden strzał za daleko…

Obliczono, ile bąbelków jest w kieliszku wina musującego, z jaką prędkością może wystrzelić korek, i ile szkód naczynić. Długie dysertacje poświęcono tematowi, jak powinno się otwierać butelkę takiego wina, i w jakiej temperaturze. I co? No, nic.

Nigdy nie widziałem opracowania, które by dowodziło, dlaczego akurat jakąś okazję, w tym Nowy Rok, musimy świętować winem musującym. I to często bardzo tanim. Czy perlistość sama w sobie nas raduje? Albo też korkowy strzał (bardzo dziś zresztą passé). Czy też tak się po prostu utarło? Nic to – ja wolałbym spędzić świąteczny dzień przy czymś, o czym warto przynajmniej porozmawiać. Mamy więc dla Państwa wybór różnorodny – od bąbelków, po wina do konkretnych potraw. Żadnych nie forujemy – wybór pozostawiamy szanownym Czytelnikom.

Paweł Gąsiorek
Crémant(fr.) kremowy.Typ wysokiej jakości delikatnych win musując... (...) de Loire Blanc de Brut(fr.) bardzo wytrawne.Określenie stosowane wyłącznie do w... (...) Cuveé de Neuville

Ackerman, Dolina Loary, Francja

Jak świat długi i szeroki Nowy Rok bąbelkami stoi. Warto o ich wyborze pomyśleć zawczasu, by w decydującym momencie nie żałować. Ta jedyna noc w roku… A ja znowu się nie przygotowałem! I znowu leją mi do kieliszka jakieś bąbelki podejrzanego pochodzenia, nie daj Bóg te z telewizyjnych reklam (jak wiadomo w Polsce obowiązuje zakaz reklamy wina – ale niektórych produktów to nie dotyczy). Warto się przygotować porządnie, nabyć, a następnie porządnie schłodzić butelkę (lub więcej, w zależności od ilości przewidywanych partycypantów) crémant znad Loary. Dlaczego akurat je? Z kilku ważkich powodów. Po pierwsze, jest to porządne wino musującewino zawierające dwutlenek węgla.CO2 może znaleźć się ... (...) zrobione metodą klasyczną (czyli tak, jak szampan). Po drugie, jest mało znane w Polsce, więc mamy szansę pozytywnie zaskoczyć znajomych (w końcu oczekują tego od członka Klubu Domu Wina). Po trzecie, jest francuskie – a zatem kojarzy się z miłością i przyjemnością. No i po czwarte – choć może trzeba było od tego zacząć – kosztuje mniej niż połowę tego co szampan, a smakuje… To już Państwo ocenicie sami. Ja polecam.

Michał Bardel
Menhir

Cantine Menhir
DOC Primitivo di Manduria 2011
Apulia, Włochy

Bąbelki bąbelkami, ale nie sposób przecież od wczesnego popołudnia do późnego ranka raczyć się wyłącznie odświeżającą pienistością. Przeciwnie: warto cavy i cremanty zostawić na tę najbardziej uroczystą chwilę, wcześniej zaś w nieco większym skupieniu, w przerwie między zakąskami, dla złapania oddechu, sięgnąć po kieliszek wyrazistego czerwonego wina w typie, które nazwalibyśmy chętnie „medytacyjnym”, gdyby zabawa noworoczna czy też karnawałowa miała z medytacją cokolwiek wspólnego. Na szczęście rzeczona medytacyjność niekoniecznie polegać musi na duchowej autopenetracji w pozycji kwiatu lotosu – w winiarskim żargonie często oznacza po prostu winonapój uzyskiwany na drodze całkowitej lub częściowej fer... (...), które odsłania przed nami swoje wdzięki bez potrzeby parzenia go z taką czy inną potrawą, które pijemy dla niego samego, bawiąc gości rozmową lub spacerując po zimowym ogrodzie.
Szczególnie ta ostatnia okazja wydaje się wzorcowa dla Menhira – potężnego, ciepłego, oleistego wina z apelacji Primitivo di Manduria. Miłośników tej odmiany (primitivo aka zinfandelczerwona odmiana winogron uprawiana głównie w Stanach Zjed...) więcej zachęcać nie trzeba. To jedne z najbardziej rozgrzewających i pobudzających czerwonych win świata. Piękny mocny owoc (jagody, śliwka), odrobina przyprawy i bardzo delikatne dotknięcie beczki uczyniły Menhira nadzwyczaj uniwersalnym winem: świetnym do warzyw, doskonałym do czekolad, a najlepszym – do picia.

Dorota Romanowska
Cavahiszpańskie białe lub różowe wino musujące klasy DO pro... (...) Agustí Torelló Mata Rosat Trepat 2011

Agustí Torelló Mata  
Katalonia, Hiszpania   

Pewnie, że jak świętować, to tylko bąbelkami! W powszechnym mniemaniu, te najbardziej eleganckie należą do win szampańskich, ale ja sięgnęłam po cavę, która też jest doskonała, a dodatkowo ma w sobie to „coś” spowodowane po części łagodniejszym niż w Szampanii klimatem, a po części charakterem stosowanych do jej wyrobu szczepów winorośli. W przypadku różowej cavy Agustí Torelló Mata, ta ostatnia kwestia stanowi swojego rodzaju osobliwość. Wino to nie jest wynikiem zmieszania białego i czerwonego, jak ma to zazwyczaj miejsce w przypadku różowych szampanów, ale w stu procentach powstało z mało znanej, autochtonicznej dla Katalonii odmiany trepat. Jej delikatny, różowy kolor jest wynikiem maksymalnie dziewięciogodzinnej maceracji ze skórkami. Dwuletnie dojrzewanie na osadzie z drożdży wyposażyło ją w piękną, złożoną strukturę, nie ingerując przesadnie w aromat, który pozostał świeży i owocowy, lekko podbity subtelną nutą miętową. W ustach czyste i rześkie, o doskonałej pienistości i smaku pełnym nut czerwonych leśnych owoców. Charakteryzuje je duża uniwersalność – doskonale nadaje się zarówno na aperitifnapój alkoholowy (rzadziej bezalkoholowy) podawany przed po... (...), ale też świetnie odnajdzie się w towarzystwie owoców morza, ryb, wędlin, białych mięs, kremowych deserów i owoców. A nade wszystko wydaje się być stworzone do świętowania Nowego Roku – za jego sprawą będziemy widzieć przyszłość zdecydowanie na różowo.

Wojciech Giebuta
Collection Plaimont 2012

AOC Pacherenc du Vic–Bilh
Gaskonia, Francja

Jak karnawał to słodkości i słodkiewino o dużej zawartości cukru naturalnego lub dodanego.. wina. Można naturalnie sięgnąć po wina tokajskie. Gdy na Wawelu zabije dzwon Zygmunt to można nawet otworzyć jakiegoś sauternes’a. Natomiast na zwykły karnawałowy wieczór proponuję wino z gaskońskiej apelacji Pacherenc du Vic–Bilh. Nieco lżejsze od bordoskiego starszego brata, za to według mnie zdecydowanie bardziej uniwersalne. Jest to delikatnie słodkie wino o przyjemnym waniliowo-pomarańczowym bukiecie, z nutą suszonych moreli i gruszek w tle.
Niezwykle przyjemne także dla tych, którzy na co dzień nie przepadają za słodkimi winami. Jeżeli dobrze przygotujemy menu, to będziemy mogli zarówno zacząć, jak i skończyć karnawałową kolację przy kieliszku tego złocistego trunku. Doskonale spasuje nam do grzanki z delikatnym pasztetem z gęsich wątróbek, udekorowanej białą konfiturą z cebuli. Świetnie skomponuje się z lżejszymi krowimi serami. A na koniec – dobrze schłodzone może towarzyszyć słodkościom. Ładnie zagra z klasycznym crème brûlée czy bardziej oryginalnym mrożonym makowcem, na który przepis znajduje się w tym numerze. Jest wreszcie słodki pacherenc doskonałym winem do sączenia podczas długiego wieczoru. Pamiętajmy jedynie, by zawsze mieć pod ręką odpowiednio schłodzoną butelkę – gdyż szkoda pić to wino w zbyt wysokiej temperaturze.

Artur Boruta
Terra Barossa Shirazfrancuska odmiana czerwonych winogron uprawianych głównie ... 2011

Thorn-Clarke Wines
Barossa Valleyregion winiarski Południowej Australii.Powierzchnia upraw ... (...), Australia

Dobra impreza wymaga wesołego towarzystwa, głębokich przeżyć i właściwej oprawy. Nie trzeba jednak tracić czasu i pieniędzy na daleką podróż w poszukiwaniu wykwintnych miejsc, żeby było miło i twórczo. Doborowa kompania starych znajomych wystarczy i zrekompensuje niedostatki miejsca, w którym nastąpi spotkanie. Ale starzy kumple stawiają też wysokie wymagania i nie mają obiekcji, by wyrazić dosadnie, czego oczekują – także w zakresie kulinariów i trunków.
Znalazłszy się niedawno w podobnej sytuacji, bez wahania sięgnąłem do arsenału win w piwniczce i wyciągnąłem kilka shirazów. Od lat uważam, że to najbezpieczniejsze wina na podobne okazje. Zazwyczaj posmakują zarówno temu, kto wina pija dużo, jak i takiemu, który sporadycznie sięga po ten trunek.
Thornclarkowy shiraz jest korpulentnym, pełnym wyrazu, głębokiego owocu, klasycznym przedstawicielem Barossy. Mocny rubinowy kolor, wyczuwalna dojrzała ostrężyna i świeżo pieczone w kociołku nad ogniskiem powidła śliwkowe. Na podniebieniu miękkie i jedwabiste o subtelnej czekoladowej nucie z dodatkiem cedru – co zapewne wnosi beczkaużywanie beczek w winiarstwie jest osobną sztuką, podobni... (...) z francuskiego dębu, w jakiej dojrzewa to wino. Nie jest ono jednak przejrzałym flakiem. Pięknie uderza siła szczepu winogron syrahfrancuska odmiana czerwonych winogron uprawianych głównie ... uzupełniona idealnie wręcz zbalansowaną kwasowością.
I dzięki temu winu, i dzięki jego opisowi, jaki przedstawiłem kolegom – krytykę zaserwowanego trunku przeżyłem… Bezpiecznie polecam na każdą zabawę!

Justyna Korn-Suchocka
Sherry Leyenda Oloroso(hiszp.) typ szlachetnego, hiszpańskiego alkoholizowanego w...

Grupo Estévez
DO Jerez/Xérez/Sherry
Andaluzja, Hiszpania

Wyciągając z lekkiego zapomnienia sherry oloroso, drżałam niczym dziewczynka z zapałkami w grudniowym przeciągu… Czym bowiem może skusić w ten konserwatywnie świąteczny czas ciemne wino wzmacniane, nieodrodne dziecko gorącej andaluzyjskiej ziemi, na której ani choinki, ani śniegu nie uświadczysz? Jakim podstępem utorować mu drogę na polski, kapustą i karpiem umajony stół? Pierwsza gwiazdka spadła jak z nieba: aromat! Prawdziwie wigilijny, orzechowy, z korzennym, piernikowym finiszem. Nie obiecuje słodkości – to na wskroś wytrawna sztuka, zdecydowana i bezkompromisowa. Warta namysłu po wigilijnej kolacji, gdy w świetle świec rozbłyśnie głębokim kolorem spadziowego miodu…
Sherry swoje lata świetności zawdzięcza nieocenionym poszukiwaczom alkoholowych uciech – Brytyjczykom. Ich nawyki kulinarne bywają przedmiotem żartów, jednak w sprawie sosów i kremów doprawianych brandy, którymi dekorują świąteczne puddingi, zachowajmy należną tradycji powagę. To, że brandy z Jerez używa się do wzmacniania sherry jest rzeczą powszechnie wiadomą. Jednak połączenie brandy i wytrawnegookreślenie wina, w którym, teoretycznie, cały cukier na d... oloroso z dodatkiem kremu z brandy i gałki muszkatołowej w biały, puszysty i po brytyjsku jak najbardziej świąteczny deser do picia, jest odkryciem na miarę drugiej, a może i trzeciej gwiazdki.
Nasze sherry jest zatem „za, a nawet przeciw” tradycyjnemu pojmowaniu świętowania: jakkolwiek warte jest odstępstwa od rodzimej ortodoksji. Dla spragnionych mocniejszych wrażeń postuluję więc – oloroso na święta i na karnawał!