Zostaliśmy oszukani

24 maja 1976 roku, paryski hotel Continental. Za stołem siedzi 9 prominentnych Francuzów, najlepsze podniebienia w winiarskiej branży. Zaraz zaczną degustację w ciemno…

Degustatorami są: Pierre Brejoux (INAO), Claude Dubois-Millot (w zastępstwie Christiana Millau), Michel Dovaz (Wine Institute of France), Odette Kahn (La Revue du vin de France), Raymond Oliver (restauracja Le Grand Véfour), Pierre Tari (Château Giscours), Christian Vanneque (sommelier, Tour d’Argent), Aubert de Villaine (Domaine(fr.) posiadłość, majątek, gospodarstwo.. de la Romanée-Conticzerwone wino francuskie AOC z Burgundii, produkowane wyłą...) i Jean-Claude Vrinat (restauracja Taillevent). Tylko ich głosy będą się liczyć. Amerykanka Patricia Gallagher z l’Academie du Vin nie jest brana pod uwagę. Ani Brytyjczyk Steven Spurrier, organizator wydarzenia, właściciel paryskiego sklepu z winami i założyciel Academie du Vin.

Wina oceniane będą w dwóch kategoriach: białe i czerwone. Staną przeciw sobie burgundy i chardonnayfrancuska odmian białych winogron, jedna z najbardziej rozp... z Napa Valley oraz cabernety – z Bordeaux i również z Napy. Jurorzy mają 20 punktów, potem się je zsumuje. Oceniają subiektywnie, mogą rozmawiać ze sobą. Na sali jest tylko jeden dziennikarz, George Taber, korespondent „Timesa” w Paryżu, który nigdy nie pisał o winie. Znalazł się tu trochę przypadkiem – ściągnięty przez pracownicę sklepu Spurriera i jurorkę bez głosu Patricię Gallagher. Ameryka ma odwagę mierzyć się z Francją, ale i tak wiadomo, kto wygra. Tylko Francja ma właściwe warunki, by robić dobre wina. Tu jest potencjał, terroir i doświadczenie.

Fot. ArchiwumDo konkursu staje 10 białych win; sześć z Kalifornii: Château Montelena 1973, Chalone Vineyard 1974, Spring Mountain Vineyard 1973, Freemark Abbey Winery 1972, Veedercrest Vineyards 1972,Veedercrest Vineyards 1972, David Bruce Winery 1973 oraz cztery burgundy – Meursault Charmes Roulot 1973, Beaune Clos des Mouches Joseph Drouhin 1973, Batard-Montrachet Ramonet-Prudhon 1973 i Puligny-Montrachetgmina w Burgundii, w południowej części podokręgu Côte ... (...) Les Pucelles Domaine Leflaive 1972. I 10 win czerwonych: sześć z Kalifornii – Stag’s Leap Wine Cellars 1973, Ridge Vineyards Monte Bello 1971, Heitz Wine Cellars Martha’s Vineyard 1970, Clos Du Val Winery, Mayacamas Vineyards 1972, Freemark Abbey Winery 1969 i cztery z Bordeaux – Château Mouton-Rothschild 1970, Château Montrose 1970, Château Haut-Brion 1970 i Château Leoville Las Cases 1971.

Degustacja się zaczyna i pierwsze zaskoczenie: jurorzy nie potrafią zgodzić się co do regionu, z którego pochodzą podane wina. – To zdecydowanie Kalifornia, wcale nie ma zapachu – mówi jeden z nich o… Batard Montrachet. – Och! Powrót do Francji! – drugi wykrzykuje z ulgą, sącząc chardonnay z Freemark Abbey Winery. O tym wszystkim napisze po latach George Taber w książce Judgment of Paris: California vs. France and the Historic 1976 Paris Tasting that Revolutionized Wine. Lecz 24 maja 1976 roku w hotelu Continental napięcie rzeczywiście narasta, co w połączeniu z nakazem właściciela, by szybciej niż pierwotnie zakładano opuścić salę (oczekujące wesele) powoduje, że wynik dla win białych zostaje podany niemal natychmiast po pierwszej części degustacji. I szok. I wstrząs. Wygrywa Château Montelena 1973, własność Mike’a Grgicha.

Po ogłoszeniu werdyktu dla cabernetów zdumienie pogłębia się. Winnica Warrena Winiarskiego dystansuje cztery bordoskie grands crus(fr.) zbiór, obszar uprawy, parcela, działka.Przeważnie n...! Francuzi poczuli, że ich winiarski piedestał został poważnie naruszony. – Już nigdy święte gleby francuskie nie były na szczycie, a każdy inny region daleko, daleko za nimi – mówi Warren Winiarski prawie 30 lat później. – Zrozumieliśmy, że dobra ziemia jest wszędzie: w Kalifornii, Australii, Chile – dodaje Grgich.

7 czerwca 1976 roku George Taber opublikował w „Timesie” najważniejsze w swej winiarskiej karierze słowa – cztery akapity o Judgement of Paris – bo pod taką nazwą do historii przeszła paryska degustacja w ciemno. Mike Grgich otrzymał telefon z „New York Times”, że chcą zrobić z nim wywiad. Natomiast prasa francuska konsekwentnie ignorowała to wydarzenie. „Zostaliśmy oszukani” – to powszechna opinia. „Spurrier wybrał złe wina, nie było równowagi pomiędzy rocznikami, dokonano oszustwa w liczeniu głosów” – te i wiele innych zarzutów nie mogą zmienić rzeczywistości.

24 maja 1976 roku nie tylko symbolicznie skończyła się hegemonia Francji. Ten dzień otworzył drzwi winom z Nowego Światapopularne, zbiorcze określenie pozaeuropejskich państw win..., ale i z zepchniętej dotąd na margines reszty Europy. Butelkityp butelek o różnym kształcie, pojemności i kolorze, pr... Château Montelena 1973 i Stag’s Leap Wine Cellars 1973 trafiają do Smithsonian Institute wraz z recenzją Tabera i opisami winiarzy. W 2006 Steven Spurrier powtarza degustację w ciemno, tym razem symultanicznie – w USA i Francji. Znowu wygrywa Ameryka.

W 2008 roku Randall Miller reżyseruje Bottle Shock, film o paryskiej degustacji. Spurriera gra Allan Rickman. Degustacja toczy się w scenerii podmiejskiej, pośród ruin. Jednak Bottle Shock jest wciąż opowieścią o wydarzeniu, które zmieniło hierarchię w winiarskim świecie. Niemniej Steven Spurrier poczuł się dotknięty sposobem prezentacji swej osoby na ekranie – jako brytyjskiego bufona. Zarzucił autorom nieścisłości, brak konsultacji u źródła i odżegnał się od filmu, nadzieję pokładając w kolejnym projekcie poświęconym paryskiemu wydarzeniu. Film Judgement of Paris od początku powstawał pod kontrolą Brytyjczyka. I chyba dlatego ostatecznie nie doszedł do skutku. Bo legenda, by była żywa, musi się rozwijać. – Ludzie muszą mówić o tym wydarzeniu, ciągle i ciągle. I nie wolno im niczego zakazywać – napisał George Taber w swojej książce.

BOTTLE SHOCK (USA 2008), REŻ. RANDALL MILLER, OBSADA: ALAN RICKMAN, BILL PULLMAN, CHRIS PINE, JAMES CARRAWAY, DENNIS FARINA.