Andrea Camilleri – od lat znany czytelnikom na całym świecie jako autor detektywistycznych powieści z komisarzem Montalbano w roli głównej, tym razem za sprawą jednej ze swoich książek, ostatnio wydanej w polskim przekładzie, sam prowadzi osobliwe śledztwo.
Bohater jego historii to postać autentyczna – pochodzący z Piemontu ojciec Peruzzo – z wielkim zaangażowaniem sprawujący funkcję biskupa diecezji Agrigento na Sycylii usilnie starał się zrozumieć tę nieprawdopodobną wyspę i ogarnąć jej problemy, co samo w sobie było zadaniem dość karkołomnym. Szczególną troską napawał go ciężki los tamtejszych chłopów oraz najbiedniejszych warstw społeczeństwa, którym za wszelką cenę starał się pomóc. Choć odważne poczynania biskupa i jego walka na rzecz rozbicia wielkiej własności ziemskiej od stuleci pozostającej w rękach sycylijskiej szlachty zajmują w książce Camilleriego sporo miejsca, pozycja ta w założeniu nie miała być i nie jest biografią Peruzza. Po nakreśleniu sytuacji społeczno-politycznej, w jakiej biskupowi przyszło pełnić posługę duszpasterską i opisie dokonanego na niego zamachu w roku 1945, autor skoncentrował swą uwagę na reperkusjach, jakie miał ten czyn dla dziesięciu mniszek z klasztoru benedyktynek w Palmie di Montechiaro oraz ich decyzji o złożeniu osobliwej ofiary. Ponieważ całe zajście dopiero po jedenastu latach zostało ujawnione przez przeoryszę klasztoru w liście do biskupa, ta nieprawdopodobna historia daje wielkie pole dla różnorakich dociekań. Podjął je z wielkim zaangażowaniem Camilleri, który w swej skromnej objętościowo książce z jednej strony próbuje wyjaśnić pobudki heroicznego czynu młodych mniszek i pojąć przyzwolenie wydane na ten czyn przez przeoryszę, z drugiej zaś zrozumieć, dlaczego po tylu latach ksieni zdecydowała się na ujawnienie tego nieprawdopodobnego faktu. Tym bardziej, że wystosowana przez młode mniszki prośba o uratowanie życia duszpasterza była nader osobliwa, bo wystosowana bezpośrednio do Boga… Sprawne jak zawsze pióro Camilleriego sprawia, że książkę czyta się jednym tchem, ale zważywszy na przytoczone wydarzenia potem długo nie sposób o niej zapomnieć. Historia wydaje się zbyt niesamowita, by zdarzyć się naprawdę, i to w czasach zupełnie niedawno minionych.
Owce i pasterz
Andrea Camilleri
Wydawnictwo Literackie Sp. z o.o.
Kraków 2015
Cena: 29,90 zł
