Lepanto PX Brandy de Jerez – winiak z rodowodem

Lepanto Brandy de Jerez
Fot. González Byass

Corocznie na światowe rynki trafia około dwudziestu milionów butelek hiszpańskiego winiaku z Andaluzji, czyli brandy de jerez. Ale tylko firma González Byass jest w stanie wyprodukować swoje ikoniczne Lepanto tam, gdzie robiono to przed wiekami – w okolicach Jerez de la Frontera.

Sprawa, choć prosta, faktycznie jest dość skomplikowana. Nie tylko technicznie, ale i historycznie. Rozwinięta sztuka destylacji trafiła do Europy za sprawą podbijających Półwysep Iberyjski muzułmanów na początku VIII wieku. Brzmi to nieco nieprawdopodobnie, ale nowi przybysze nie tworzyli destylatów do picia, przeciwnie – swoją wiedzę wykorzystywali głównie do wyrobu pachnideł oraz rozwijającej się coraz dynamiczniej alchemii, nauki, dzięki której zaczęto produkować coraz więcej eliksirów zdrowotnych, czyli pierwszych lekarstw. Właśnie z arabskiego zapożyczyliśmy takie nazwy jak: „alembik”, „alkohol” czy sama alchemia właśnie.

Lepanto PX Gran Reserva ma barwę ciemną, niemal orzechową, w nosie uderza przede wszystkim złożonością i elegancją; silnymi nutami rodzynek, fig i orzechów, z akcentem suszonych śliwek i daktyli, karmelu, migdałów i wanilii, z wyraźnym akordem toffi.

Rzecz jasna, byli i tacy, którym smakował sam destylat, ale pierwsze zapiski o produkcji lokalnych winiaków pochodzą dopiero z XVI wieku. Jednak już wtedy z wolna w okolicach Jerezu zaczęło robić się za ciasno, by wytwarzać słynne sherry, główne winonapój uzyskiwany na drodze całkowitej lub częściowej fer... (...) regionu i jednocześnie produkować wina na destylaty. To wszak obszar dość suchy i gorący, w dodatku stosunkowo mały. Gorzelnicy wpadli z czasem na pomysł, by ściągać wina, a właściwie już destylaty, spoza Andaluzji, a tylko dojrzewać na miejscu w beczkach po sherry. Taka praktyka utrwaliła się na tyle, że kiedy powstawała apelacjakontrolowana nazwa pochodzenia.. dla brandy de jerez, usankcjonowano tę praktykę, co stanowiło (i jest tak do dziś) ewenement na skalę światową. Wszak wszystkie apelacje bazują na tym, iż gwarantują dokładne miejsce pochodzenia produktu.

Lepanto Pedro Ximénez Brandy de Jerez
Lepanto Pedro Ximénez Brandy de Jerez można kupić w naszej enotece.

Tymczasem destylaty na brandy de jerez powstają daleko na północy, w spalonej słońcem La Manczy i coraz rzadziej przy ich wyrobie stosuje się miedziane alembiki – zastąpiły je wysokowydajne aparaty kolumnowe. Podstawą do wyrobu destylatów jest odmiana airén, a nie palomino czy pedro ximénez, z których robi się sherry. Dopiero stamtąd trafiają one w cysternach do Andaluzji, by poleżakować jakiś czas w amerykańskich beczkach, w których wcześniej dojrzewało sherry.

Tworząc Lepanto wytwórnia González Byass postanowiła wrócić do tradycji i zrobić jak najbardziej oryginalną brandy de jerez. Zaczęto od produkcji na miejscu, w Jerez de la Frontera, do wyrobu użyto win z odmiany palomino, które przedestylowano w miedzianych alembikach. Młody trunek trafił na dwanaście lat do beczek po słynnym sherry Tío Pepenajsłynniejsze sherry fino wszech czasów, wytwarzane z od... (...), a później jeszcze na trzy lata do beczek, w których wcześniej przez trzydzieści lat starzono oleisto-słodkie sherry pedro ximénez Noé. Dziś to jedyna brandy de jerez powstająca w całości w Andaluzji, w Jerezie.

Bitwa pod Lepanto, autor nieznany.
Bitwa pod Lepanto, autor nieznany.

A skąd ta dziwna nazwa? W październiku 1571 roku u brzegów zachodniej Grecji w pobliżu twierdzy zwanej wówczas Lepanto doszło do wielkiej bitwy morskiej pomiędzy Imperium Osmańskim i Świętą Ligą – koalicją kilku katolickich państw Europy, w tym w ogromnej części sił hiszpańskiej Wielkiej Armady. Było to najkrwawsze w dziejach pojedyncze starcie morskie (ponad 40 tysięcy zabitych) oraz największe starcie okrętów wiosłowych w historii w ogóle.

Lepanto PX Gran Reserva ma barwę ciemną, niemal orzechową, w nosie uderza przede wszystkim złożonością i elegancją; silnymi nutami rodzynek, fig i orzechów, z akcentem suszonych śliwek i daktyli, karmelu, migdałów i wanilii, z wyraźnym akordem toffi. W smaku jest wielce delikatne, miękkie i lekko słodkawe, co normalne w tej klasyce gatunku. Z długim, rozgrzewającym bakaliami posmakiem.

Przeczytaj więcej o Andaluzji

Siedem rzeczy, które należy wiedzieć o Andaluzji